İyi soru işaretleri için: Yalanın Erdemi / Kahraman Çayırlı

Kahraman Çayırlı22/04/202420/04/202405 mins

Yazar

İyi soru işaretleri için: Yalanın Erdemi / Kahraman Çayırlı

Çağdaş Alman Edebiyatı’ndan dilimize gelen Yalanın Erdemi, kendine mahsus yapısı, gerçek, gerçeklik ve yalanlara dair okuru yönelttiği farklı güzergahlarla okunması gereken bir roman

Uzun zamandır çoğunlukla klasik Türk Edebiyatı eserlerini okuyorum. Bu romanlardan, öykülerden aldığım lezzeti, biçemi, atmosferi başka kitaplarda, çağdaş edebiyat eserlerinde bulamayacağım gibi hislere kapılıyorum. En son yine bir torba daha klasik Türk edebiyatı kitabı almak için kitapçıya gittiğimde kitapçıda çalışan arkadaşın tavsiyesiyle aldım Joachim Zelter’ın kaleme aldığı Yalanın Erdemi’ni. Masamdaki diğer Türk Edebiyatı eserlerinin tümünü bitirdikten sonra bu kitabı okudum. Kitabın başlarında üslubu, anlatımı biraz yadırgadım; alışmadığım, hiç tanımadığım soğuk sulardı sanki; ancak bu belli ki benim çok fazla klasik Türk Edebiyatı okumamdan kaynaklanıyordu. Sayfalar ilerledikçe, bu çağdaş Alman romanının atmosferine dahil olunca, romanın kendine mahsus tarzına alışınca bu sefer de roman hakikaten çok hoşuma gitti, sürüklendim.

Çok farklı bir fikir üzerine inşa edilen romanda son zamana, son dakikaya dek yalan söylemeye mecbur bir torunun hikayesini okuyoruz esasen. Örneğin torun, okuma yazma öğrendiğini söyler ancak gerçek böyle değildir. Yalanlarla büyükannesine ve daha sonra başka büyüklere yalanlardan müteşekkil, katman katman bir şato inşa etmeyi dener. Yalanlar peyderpey başka yalanları getirir, taşır. Roman ilerlerken torunun ilginç çözümünü de okuruz bu kez. Evin bodrumunda kasetlere maçlar, haberler kaydeder. Yalanın Erdemi, gerçekten çok farklı, bugüne dek okuduğum hiçbir romana benzemiyor. Gerçek, gerçeklik, yalan arasındaki muhtelif hudutlara dair de okurları düşündürecek bir eser. Ve aslında sosyolojik bir yönü de var. Toplumu ördüğümüz bazen görünür bazen görünmez bağların hakikatine dair iyi soru işaretleri üretiyor. Tüm iyi romanlar gibi okuru epey düşündürüyor. Gerçeğe, gerçekliğe ve hatta yalanlara belki de bu zamana dek hiç bakmadığınız bir açıdan da bakmanızı sağlıyor. İyi edebiyatın güzel yönlerinden biri. Sizi o kitabı okumadan önceki insan ile aynı insan yapmaması. Artık o eski insan değilsiniz. Bu gibi iyi romanları okurken sorduğunuz sorular, kendi gündelik hayatınıza dair çıkarımlarınız, mukayeseler, kurduğunuz bağlantılar… Yalanın Erdemi’ni okuduktan sonra artık başka bir insan olacaksınız.